Weer en klimaat in de Spaanse Pyreneeen

Wat voor weer kun je verwachten op Lo Closo? Over het algemeen zijn de zomers hier warmer dan in Nederland en is het een stuk droger.
De neerslag valt hier 's zomers vooral in de vorm van verfrissende onweersbuien. Die buien vallen voor het overgrote deel aan het eind van de middag of in de loop van de nacht.

Twee klimaatzones

Berrós Jussà ligt volgens de meteorologen precies op de grens van twee klimaatzones: het atlantische klimaat en het mediterrane klimaat.
Je vindt dit bijvoorbeeld terug in de lawinevoorspellingen die 's winters worden gemaakt voor de Pyreneeën waarbij de grens tussen twee gebieden met soms grote verschillen in lawinegevaar enkele kilometers ten noorden van Lo Closo loopt.

Het uiterste noorden van onze provincie, de Pallars, behoort net zoals de Val d'Aran tot de Atlantische invloedssfeer. Concreet betekent dit dat er vrij veel neerslag valt (900-1100mm/jaar) die vrij regelmatig over het jaar is verspreid.

Het zuiden van de Pallars behoort tot de mediterrane zone. Dit betekent veel minder neerslag (650 -900) met minima in de winter en maxima in het voorjaar of de zomer.

Het dichtsbijzijnde officiële meetpunt (6 km naar het Noorden), Esterri d'Àneu, heeft een gemiddelde neerslag van slechts 647 mm/jaar met maxima in november en een submaximum in mei. Llavorsí, 10 km naar het zuiden, heeft bijna 800 mm regen per jaar en maxima in de voorzomer en november. Terwijl Espot, 5 km naar het westen ongeveer 900 mm neerslag per jaar noteert.

Microklimaat, regenschaduw en temperatuurinversie

In berggebieden heb je door de grote morfologische verschillen altijd te maken met microklimaten. In de eerste plaats worden deze veroorzaakt door de hoogte (en dus temperatuur) verschillen. Daarnaast speelt de oriëntatie van de valleien, noord-zuid of oost-west een belangrijke rol door de enorme verschillen in zonne-instraling die daardoor ontstaan. Als je oplet zul je bijvoorbeeld zien dat wegen in oost-west valleien bijna altijd op de zuid-helling zijn aangelegd omdat de sneeuw daar veel eerder weg is.

In de bergen maakt het ontzettend veel uit of een plek zich ten opzichte van een naderend front aan de kant van de regenschaduw bevindt. Een flagrant voorbeeld hiervan biedt een onweersbui in juni 2002. De vallei die voor ons "aan de andere kant van de berg" ligt, hemelsbreed nauwelijks drie kilometer hiervandaan, haalde het landelijke nieuws doordat er binnen 24 uur ruim 200 mm regen was gevallen met als gevolg een buiten zijn oevers tredende rivier en ontruimde campings. In diezelfde 24 uur was onze regenmeter met 13 mm nog bepaald niet vol.

Een ander fenomeen om rekening mee te houden is dat van de"temperatuurinversie". Volgens de theorie zou de temperatuur met de hoogte moeten afnemen (met zo’n 0,6 °C /100 m). Bij sommige meteorologische omstandigheden gaat dat echter niet op, maar is het juist omgekeerd: de temperatuur in de dalen is dan lager dan hogerop. Wij maakten dat zelf eens mee op thuisreis vanuit Nederland. Bovenop de Bonaigua-pas (2100m) wees de thermometer -8 °C aan, in La Guingueta (950m) -12 °C en op Lo Closo (1100m) -6 °C.

Het weer op Lo Closo

Uit algemene gegevens, het moge duidelijk zijn uit het voorgaande, valt niet zo eenvoudig op te maken wat voor weer het op Lo Closo is. Zeker niet omdat ons dorp aan alle kanten wordt omringd door hoge bergketens.
Om deze redenen, en omdat het leuk is om op lange winteravonden iets te doen te hebben, hebben wij een aantal jaar geleden besloten zelf de belangrijkste weergegevens, neerslag en temperatuur, te gaan bijhouden. Bovendien hebben we het dagboek van een oudere dorpsgenoot die deze gegevens vanaf 1988 bijhoudt mogen inzien om zijn cijfers te kopiëren.
Een samenvatting vind je in de grafiek.

Samenvatting zomerweer

• De gemiddelde maximumtemperatuur van juni tot augustus is 25 tot 28 °C.
• De temperatuurverschillen tussen dag en nacht zijn vooral in de zomermaanden groot. Ook al is het overdag warm, een trui voor 's avonds en een goede slaapzak en isolatiematje zijn geen overbodige luxe.
• Doordat het bij ons zelden benauwd is (af en toe voor een onweersbui) voelen de maximum-temperaturen prettig aan. De keerzijde is natuurlijk dat het aantal zwoele zomeravonden niet erg groot is.
• Vrijwel alle neerslag in juli en augustus valt in de vorm van onweersbuien, kort maar hevig. In tegenstelling tot wat velen denken is het bepaald niet zo dat het hier dagelijks onweert. Gemiddeld iets meer dan één keer per week, en dan meestal tussen vier uur 's middags en acht uur 's ochtends.
• De intensiteit en de onvoorspelbaarheid van dergelijke onweersbuien betekent dat je bij excursies altijd voorbereid moet zijn op echt slecht weer. Hoog in de bergen is zo'n onweer soms een hagelbui!

Tenslotte geven we je hier een link van een meteosite die in onze ervaring redelijk betrouwbare voorspellingen geeft van het weer wat je op korte termijn bij ons in de bergen kunt verwachten.